Konijnen zijn naast honden en katten 1 van de meest populaire huisdieren. Ze worden steeds vaker als huisdier genomen, en dat is begrijpelijk. Konijnen kunnen zeer vriendelijke, nieuwsgierige en grappige huisgenoten zijn. Ze zijn schattig en leuk om naar te kijken.
Helaas worden ze nog te vaak aangekocht zonder dat er voldoende wordt stilgestaan bij de specifieke noden van het konijn. Een goede verzorging verlengt het leven van je konijn aanzienlijk en helpt je knager gezond en gelukkig te houden! Hieronder vind je de belangrijkste punten waar je rekening mee moet houden bij de aanschaf en verzorging van je konijn.

In een notendop:

• Weeg je konijn elke week: zo zal je sneller een ziekte opmerken ondanks misschien een goede eetlust
• Temperatuur >20 °C? Check het achterste deel van het lichaam en anusregio dagelijks voor vliegenmaden
• Minstens 80% van de dagelijkse voedselopname van een konijn moet bestaan uit hooi
• Een vrouwelijk konijn > 4j heeft 80% kans op baarmoedertumoren: steriliseer daarom je voedster
• Vitamines: voor een correcte tandpositie
• Let op met tuinplanten: veel planten zijn toxisch en dodelijk voor je konijn
• Een konijn is een groepsdier: zorg voor een goede partner
• Geef voldoende vrije beweging in de tuin

 

Aanschaf

Er zijn een groot aantal konijnen in opvangcentra op zoek zijn naar een nieuwe thuis. Neem daar dus zeker een kijkje vooraleer je naar een dierenwinkel of fokker gaat. Een voordeel is dat die konijntjes meestal al wat ouder zijn waardoor ze vaak al wat rustiger zijn. Konijnen mogen het nest verlaten aan een leeftijd van 8 weken.  Aan deze leeftijd worden ze meestal in dierenwinkels en bij fokkers verkocht. Houdt niet-gesteriliseerde mannetjes en vrouwtjes apart vanaf deze leeftijd om ongewenste nestjes te voorkomen.

Sociale dieren

Konijnen zijn van nature groepsdieren en het is daarom sterk aangeraden konijnen altijd minimum per 2 te houden. Een konijn dat alleen gehouden wordt kan zich eenzaam en verveeld voelen. Een konijn heeft namelijk een soortgenootje nodig om zich echt gelukkig te voelen.
Het koppelen van konijnen is niet altijd evident. Plaats nooit zomaar 2 konijnen samen. Dit zorgt in de meeste gevallen voor gevechten, want konijnen zijn territoriale dieren. Een gecastreerd mannetje en een gecastreerd vrouwtje heeft de meeste kans op succes. Informeer je grondig over hoe je een koppeling van 2 konijntjes het beste aanpakt en zoek eventueel hulp bij een deskundige.

Huisvesting

Konijnen kunnen zowel binnen als buiten gehuisvest worden.
Indien je konijn buiten gehuisvest wordt, zorg je best dat het verblijf aan de volgende eisen voldoet:

• Voldoende ruimte: een hok is nooit voldoende! Het belangrijkste is dat ze de ruimte hebben om te rennen en te springen. Bevestig bijvoorbeeld een ren aan het hok of laat het konijn los in de tuin lopen.
• Ontsnappingsproof: konijnen graven dus zorg dat tuin goed is afgezet.
• Schoon: reinig het hok minstens wekelijks en in de zomer het toilethoekje (konijnen kunnen zindelijk gemaakt worden) dagelijks want dit trekt vliegen aan.
• Droog
• Tochtvrij
• Niet in volle zon: zorg voor schaduw
• Absorberende bodembedekking
• Stro (in de winter) om het konijn warm te houden
• Geen giftige planten
• Beschermd voor roofdieren
• Veilig knaagmateriaal
• Altijd dagelijks vers drinkwater & hooi aanwezig

Konijnen kunnen ook binnen gehouden worden mits er aanpassingen in huis worden toegepast, zodat het veilig is voor het konijn. Zorg dat kabels van toestellen buiten bereik zijn van je konijn. Ze vinden het namelijk heel leuk om hier aan te knagen. Bescherm meubels of stoffen waar het konijn niet mag aan knagen.
Konijnen zijn van nature propere dieren, ze kiezen meestal zelf een toilethoekje in hun verblijf waar ze hun behoefte doen. Het is dus heel goed mogelijk je konijn zindelijk te maken in huis en ze op een kattenbak te laten gaan.

Voeding

Hooi

De gezondheid van je konijn wordt voor een groot deel beïnvloed door de voeding die je geeft. Een incorrect dieet is 1 van de belangrijkste oorzaken van ziekte bij het konijn.

De tanden van het konijn blijven levenslang doorgroeien. Het is belangrijk dat deze d.m.v. het eten van hooi (en/of gras) afgesleten worden. Tandproblemen zijn 1 van de meest voorkomende problemen die we bij konijnen tegenkomen in de praktijk. Daarom zou het dieet van het konijn voor minstens 80% moeten bestaan uit hooi. Zorg dus dat het hooi altijd vers en schoon is.

Daarbovenop is hooi belangrijk om verveling tegen te gaan. Het langdurig kauwen op ruwvezelig gras zorgt voor een rustgevend effect vergelijkbaar met koeien die in de weide rustig liggen te herkauwen.

Als laatste reden veroorzaakt hooi een positief effect op de darmflora en-motiliteit. Dit wordt veroorzaakt door de afmeting van de ruwe vezels die een prikkelend effect hebben op de darmperistaltiek. De afbraak van cellulose produceert FFA (vluchtige vetzuren) die een bron van voeding zijn voor het konijn. Sterk geconcentreerde suikerrijke voeding (vers jong gras, veel brood, granen, veel pellets,…)  daarentegen is een bron voor pathogene bacteriën die ‘zucht’ of lucht in de darmen veroorzaakt: een pijnlijke en levensbedreigende toestand voor het konijn. Vandaar belangrijk om het verschil op te merken: een koe is een graseter, een konijn eet hooi (= gedroogd gras), jonge twijgjes, onkruid, veldbloemen,..: een veel armere voeding dus.

Groenvoer

Groenten (andijvie, spinazie, sla, venkel, selder…) behoren ook tot het dagelijkse dieet van je konijn. Introduceer een nieuwe soort groente altijd geleidelijk om spijsverteringsproblemen te voorkomen. Informeer je goed over welke groenten geschikt zijn voor je konijn. Witloof is een absolute aanrader. Introduceer gras ook geleidelijk indien ze dit nog niet gewoon zijn. Geef eerst regelmatig gras voor je ze voor het eerst in de tuin zet.

Planten in de tuin

Veel planten in de tuin kunnen potentieel dodelijk zijn voor knagers. De meeste van deze planten veroorzaken maagdarmproblemen, diarree of acute sterfte. Kijk hiervoor je tuin na en pas aan waar nodig. Een wildere tuin met onkruiden is eigenlijk de normale habitat voor een konijn.

Korrels

Naast hooi en groenten geef je best aangepaste konijnenkorrels om zo je konijn te voorzien van de nodige vitaminen en mineralen. Geef een korrel waarbij het konijn geen kieskeurig gedrag kan vertonen (allemaal dezelfde korrels) en een gebalanceerde samenstelling bevat, zodat je tegemoet komt aan de behoefte van je konijn. Het dieet mag maar voor een klein deel bestaan uit korrels. De hoeveelheid is afhankelijk van de grootte van het konijn. 20-25 Gram per kilogram ideaal lichaamsgewicht is zeker voldoende. Teveel korrels voederen zal ervoor zorgen dat het konijn zijn hooi laat liggen, wat nadelige gevolgen zal hebben op de afslijting van de tanden en kan eveneens overgewicht veroorzaken. Fruit is niet noodzakelijk en moet altijd met mate gegeven worden omwille van de hoge hoeveelheid suiker. Ook wortel bevat veel suiker!

Knagen & spelen

Je kunt je konijn ook knaagmateriaal aanbieden door takken en twijgen van niet-giftige bomen in hun verblijf te leggen (bouw dit geleidelijk op in hoeveelheid). Ook voor konijnen bestaan er leuke speeltjes om mee te spelen en aan te knagen. Zo geef je je konijn een leuke bezigheid en verminder je verveling. Dit zal ook ongewenst knaaggedrag verminderen in huis. Konijnen zijn slimme dieren. Je kunt ze ook trainen en hen trucjes leren. In plaats van de brokjes in een eetbakje aan te bieden kun ze in een voederbal of in een voederpuzzel steken. Neem zeker eens een kijkje op www.omnipet.be indien je opzoek bent naar een leuk voederspeeltje voor je konijn.

Preventieve en medische zorgen

Jaarlijks bezoek bij de dierenarts

Gezondheidscontrole

Konijnen worden best minimum 1 maal per jaar onderzocht door een konijnkundige dierenarts. Het lichaam van het konijn wordt van kop tot teen onderzocht en de klinische parameters worden gecontroleerd. Op die manier kunnen aandoeningen in een vroeg stadium opgespoord worden. Konijnen zijn prooidieren en zullen daardoor niet snel tonen aan hun omgeving dat ze ziek zijn. Daarom is regelmatige controle van de gezondheid extra belangrijk. Weeg het konijn regelmatig thuis. Een daling in gewicht of een plotse verandering in gedrag (bv. verstoppen, rustiger zijn) kan een indicatie zijn van ziekte. Contacteer zeker de dierenarts wanneer je konijn plots niet meer wil eten. Een konijn dat langer dan 12u niet eet gaat heel snel achteruit en is een spoedgeval!

Vaccinatie

Myxomatose en RHD(1 & 2) zijn 2 ernstige ziekten waar konijnen gevaccineerd tegen moeten worden. Deze ziekten verlopen snel en hebben vaak een dodelijke afloop (binnen de 24u). Konijnen kunnen besmet worden via een ander besmet konijn, via vliegende insecten (zoals muggen), besmet materiaal of voer (zoals gras of hooi). Daarom is het heel belangrijk je konijn tegen deze ziekten te beschermen en ze jaarlijks te vaccineren.

Castratie en sterilisatie

Castratie en sterilisatie wordt in veel gevallen aangeraden bij konijnen. Niet alleen om ongewenste nestjes te voorkomen maar ook om gezondheidsredenen en ter voorkoming van gedragsproblemen.
Bij zo’n 80 % van de niet-gesteriliseerde voedsters, ouder dan 4 jaar, ontwikkelen zich baarmoedertumoren. Daarnaast wordt met sterilisatie ook schijnzwangerschap en hormonaal gedrag zoals: rijgedrag, sproeien, verschillende vormen van agressie (naar eigenaar en ander konijn) voorkomen.

Nagels en vachtverzorging

Bij konijnen die binnengehouden worden is het noodzakelijk de nagels regelmatig te knippen. Meestal is elke 3 maand voldoende. In de nagel loopt er een bloedvat en een zenuw. Voorkom dat je in “het leven” zit van de nagel wanneer je knipt, want dit doet pijn en kan gaan bloeden. Knip daarom ongeveer 4 mm voor het bloedvat.
Langharige konijnen hebben ook vachtverzorging nodig om klitten te voorkomen. Konijnen kunnen zeker tijdens de rui veel haar verliezen. Kam je konijn tijdens de rui regelmatig, om dit vlot te laten verlopen.

Parasieten bestrijding en vliegen

Konijnen kunnen ook met parasieten besmet raken. Controleer de oren en de huid regelmatig op parasieten. Als je konijn vaak krabt of schudt met zijn oren, kan dit een signaal zijn dat konijn last heeft van jeuk, veroorzaakt door een mijtparasiet.

In de zomer moeten konijnen die buiten verblijven (soms ook binnen) dagelijks gecontroleerd worden op vliegeneieren en vliegenmaden afkomstig van de groene bromvlieg Lucilia sericata. Je herkent deze vlieg aan het dikke groene lijf. De bromvlieg bevindt zich vaak op plaatsen waar je etensresten gooit of je vuilzak plaatst. De vlieg wordt chemisch aangetrokken door rotting en legt in rottend voer of mest eitjes. Hieruit komen dan de maden die huidwonden bij het konijn veroorzaken, voornamelijk rond de anus.

Reden hiervoor is vaak een vieze natte vacht en uitwerpselen rond het achterste van het konijn.  Vliegenmaden kunnen erge open huidwonden veroorzaken wat zeer pijnlijk en zelf dodelijk kan zijn voor je konijn. Zorg daarom ook voor voldoende hygiëne van het verblijf en reinig de poep van je konijn indien nodig.

Onze dierenartsen scholen zich geregeld bij omtrent de verzorging van konijnen en knaagdieren. Je kan dus steeds in de praktijk terecht met al je konijnen- en knaagdierenvragen.

 

 

 

Terug naar overzicht